ÜÇÜNCÜ ÜÇ AYLIK DÖNEM
FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER
•Nefes nefese kalkma
•Diğer küçük rahatsızlıklar
•Uyku problemleri
•Hemoroid
•İdrar kaçırma
•Kilo artışı
BEBEKLE İLGİLİ ÖNEMLİ NOKTALAR
•Ağırlık
•Bebeğin hareketleri
SIK SORULAN SORULAR
Üçüncü dönem, gebeliğin 28.haftasından başlar ve doğumda biter. Bu dönemde doğumun ne zaman başlayacağını ve nasıl sonuçlanacağını düşünmeye başlarsınız. Bu dönemde bebeğinizin sağlıklı olup olmayacağı konusundaki endişeler ve korkularınız anlaşılabilir. Doğuma kadar olan sürenin çabuk geçmesini istersiniz ki hemen çocuğunuza kavuşup onu sevebilirsiniz.
Bu dönemde, üçüncü dönemde sıklıkla karşılaşılabilen bazı belirtiler anlatılmıştır.
Gebelikten önce uterusun (rahim)ağırlığı yaklaşık 56 gramdır ve 15 mililitreden daha az hacim taşıyabilir. Doğum sırasında ağırlığı yaklaşık 1 kilonun biraz üstündedir ve bebeğinizi, plasentayı ve 1 lt hacmindeki amnion sıvısını taşımaktadır. Gebeliğin sonlarındaki fiziksel belirtilerin hemen hepsi uterusdaki bu büyümeden kaynaklanır.
NEFES NEFESE KALMA
SEBEBİ NEDİR?
Gebeliğin son dönemlerinde sanki yeterince hava almıyormuşsunuz gibi gelir.bunun nedeni akciğerlerin hemen altındaki düz kas tabakasının büyüyen uterusun yaptığı baskı sonucu 4 cm yukarı doğru yükselmesidir.bu,çok az bir miktar olarak gözükebilir.,fakat akciğer kapasitesini düşürmek için yeterlidir.bunun sonucu akciğerlere yeterince hava giremez.
Aynı zamanda, progesteron hormonu, beyindeki solunum merkezi üzerine etki ederek daha derin nefes alıp vermenize neden olur. Sonuç olarak, gebelik sırasında toplam akciğer kapasitesi azalmasına rağmen, gerçekte her nefeste aldığımız hava miktarı hacim olarak artmaktadır.
Kendi rahatsızlığınız dışında, bebeğiniz ile ilgili endişelenmenize gerek yoktur. Genişlemiş dolaşım ve solunum sistemleri sayesinde bebeğiniz yeterince oksijen almaktadır.
NE YAPABİLİRİM?
Vücut şeklinizi düzeltmek, hem gebelik sırasında hemde sonrasında daha iyi nefes alıp vermenizi sağlar. Oturup kalkarken sırtınızın düzgün ve omuzlarınızın arkada olmasına dikkat edin.
Aerobik türü egzersizler de gebelik sırasında yararlıdır.
Bu tür egzersizler, sizin nefes alıp vermenizi düzeltir ve nabız hızınızı azaltır. Ancak aşırı egzersizden kaçınmalısınız. Gebeliğin son dönemindeki egzersiz programı için doktorunuza danışın uyurken minderle destek olacak şekilde yatmak veya bir tarafınıza doğru uzanmak nefes alıp vermenizi kolaylaştırır.
Nefes nefese kalmanız gebeliğin son birkaç haftasında azalır çünki bu dönemde bebek artık yavaş yavaş aşağı doğru doğum kanalına indiğinden akciğerler üzerine olan basınç kalkmaktadır.
Nefes nefese kalma gebelik sırasında sık görülmesine rağmen, daha ciddi durumlarda hemen doktorunuza danışın.
DİĞER KÜÇÜK RAHATSIZLIKLAR
KALÇA AĞRISI
SEBEBİ NEDİR?
Gebelik sırasında salgılanmaları artmış olan hormonlar kalça kemiği arasındaki eklemlerde gevşemeye yol açar. Bu kemiklerin artmış bükülebilme özelliği sayesinde bebek doğum kanalından rahatlıkla geçer. Fakat bu durum kalça ağrısına neden olur.
Gebeliğin son döneminde görülen kalça ağrısı genellikle bir tarafta oluşur.
NE YAPABİLİRİM?
•Sırtınızı ve karın kaslarını güçlendirecek egzersizler kalça ağrısını azaltabilir. Ilık banyolar da yardımcı olabilir.
SİYATİK
SEBEBİ NEDİR?
Kalça ve uyluk bölgesinde ki ağrı, uyuşukluk ve his kaybına siyatik denir. uterusun siyatik sinirine yaptığı basınç sonucu oluşur. İki siyatik sinir sırtınızın alt bölgesinden bacaklara ve ayaklara uzanır. Gebelikte oluşan siyatik sinir ağrısı önemli bir olay değildir.
NE YAPABİLİRİM?
Doğuma yakın dönemde bebek pozisyon değiştirirse siyatik ağrısı azalabilir, ılık banyolar ve ters tarafa yatarak uyumak da ağrıyı azaltabilir.
UYKU PROBLEMLERİ
SEBEBİ NEDİR?
Doğum yaklaştıkça geceleri uyumanız artık iyice güçleşir.bunun çeşitli sebepleri vardır.bir nedeni artık karnın iyice büyüyüp size rahat bir pozisyon sağlayamamasıdır. Diğer bir neden ise bebeğin gelişi ile ilgili duyduğunuz doğal endişelerdir.
NE YAPABİLİRİM?
•Gebeliğin son döneminde uyku için en iyi pozisyon bacak ve dizleriniz bükülü şekilde sağ tarafınıza yatmaktır. Sağ tarafa yatmak sırt üstü yatmaktan çok daha iyidir. Çünkü bu durum, ayak ve bacaklarınızda kalbe doğru kanı taşıyan büyük damarlardaki basıncı alır. Ayrıca sırtınızın alt bölgesindeki basıncın azalmasını da sağlar.
•Karın bölgesini ve bacaklarınızı desteklemek için minderler kullanın.
CİLT DEĞİŞİKLİKLERİ
KASIK BÖLGESİNİN KAŞINMASI
Gebeliğin geç döneminde kasık bölgesinin kaşınması o bölgeyi kurutur. Kasık bölgesini nemlendirirci kremlerle nemlendirmek bu rahatsızlığı azaltır.
VARİS
SEBEBİ NEDİR?
Kalbe kan taşıyan damarların kanı yukarı doğru tam olarak gönderememesi sonucu özellikle ayaklarda belirgin olmak üzere cilt altından kırmızı mor çizgiler halinde görülür. Gebelikte büyüyen bebeği desteklemek için olan dolaşım değişiklikleri, sıklıkla bu yan etkiye neden olurlar. Uterus bacak damarları üzerine basınç oluşturduğunda varisler görülebilir ve şiddetlenebilir.
NE YAPABİLİRİM?
Varisler hiçbir belirtiye neden olmayabilir veya hafif –şiddetli bir ağrı ile birlikte olabilir. Varislerden korunmak için veya varis ağrısını azaltmak için yapılacakları sıralayalım:
•Uzun süre ayakta kalmayın.
•Ayak ayaküstüne atıp oturmayın. Bu pozisyon dolaşım problemlerini artırabilir.
•Mümkün olduğunca ayaklarımızı havaya kaldıralım. Otururken ayaklarımızı diğer bir sandalyeye atıp dinlendirin Yatarken ayaklarımızın altına minder koyarak hafif yukarı kaldırın
•Düzenli olarak egzersiz yapın
•Varis çorabı giyin
•Varis doğum sonrası genellikle büyük oranda iyileşirler.
•Ciddi vakalarda gebelik sonrası ameliyat yapılabilir.
HEMOROİD (Basur)
SEBEBİ NEDİR?
Hemoroid. Anal bölgede damarların genişlemesi sonucu kanın o bölgede göllenmesidir. Uterusun yaptığı basınç sonucu o bölgedeki damarların yukarı doğru akışı bozulur
Hemoroid sonucu görülen en önemli belirtiler kanama, kaşıntı ve ağrıdır.
NE YAPABİLİRİM?
•Diğer durumlarda olduğu gibi, hemoroidlerle baş etmenin en iyi yolu korunmadır. Gebelik öncesi bu şikâyetiniz varsa gebeliğin erken döneminde önlem almak çok önemlidir.
•Meyve, sebze, gibi yüksek lifli diyet ve bol miktarda sıvı alarak kabızlıktan korunun.
•Hemoroidleri tedavi etmek ve belirtilerini rahatlatmak için aşağıdaki noktolara uyunuz:
•Her tuvalet sonrası anal bölgeyi çok iyi temizleyin yumuşak tuvalet kâğıtları kullanın.
•Ilık banyolar hemoroidin küçülmesine yardımcı olur.
•Buz paketli kompresler uygulayın
•Özellikle sert sandalyeler üstünde uzun süre oturmayın.
İDRAR KAÇIRMA
SEBEBİ NEDİR?
Büyüyen uterusun idrar torbası üzerine uygulandığı artmış basınç zaman zaman idrar kaçırmanıza neden olur. Bu rahatsız edici belirti gülerken, hapşırırken ve öksürürken oluşur. Doğum sonrası genellikle kaybolur.
NE YAPABİLİRİM?
•İdrar torbanızı sıkıştığınız her zaman boşaltın(sık sık tuvalete çıkın),hiçbir zaman içeride idrar bırakmayın. Sık boşaltma idrar torbanızın dolu olmasını önler
KİLO ARTIŞI
Gebeliğin sonunda yaklaşık 11-14 kilo kazanırsınız.3.dönemde kadınların çoğu yaklaşık 5 kilo kazanırlar.
AĞIRLIK
Bebek gebeliğin bu son döneminde büyüyüp ağırlık kazanmaya devam etmektedir.28.haftanın sonunda yaklaşık kilosu 1,5 kilo ve boyu 35-40 cm ‘dir. Cilt ince, kırmızı ve buruşuk gözükür. Vernix kazeosa denilen beyaz yağlı bir madde cildi kaplamaktadır. Gözler açılır ve kapanır ve bebek parmağını emebilir.
Bebek 37.haftaya kadar her hafta yaklaşık 200-225 gram kazanır. Doğuma yaklaştıkça bebeğin kilo artışı yavaşlar. 8.ayda bebek doğum pozisyonuna girer. Baş aşağıda ve kollar ile bacaklar göğse doğru çekilmiştir.
40.haftada bebeğin ortalama ağırlığı 3 – 3,5 kg ve boyu 46 – 50 cm ‘dir. Bebeğinizin ağırlığı ve boyu bundan fazla veya az olabilir. Bu durum gayet normaldir.
BEBEĞİN HAREKETLERİ
Gebeliğin son döneminde bebeğin kilosu artmaya devam ederken uterusun içinde hareketlerini daha iyi hissedersiniz. 3 . Dönemde bebeğin hareketleri daha sık ve şiddetli olacaktır.
Bebeğin hareketlerinde ani bir azalma bir problemin işareti olabilir. Bu durumda hemen doktorunuza başvurunuz.
Gebeliğin son döneminde bebeğin hareketlerini etkileyen bir çok faktör vardır. Ne kadar ve ne zaman yediğiniz, pozisyonunuzun nasıl olduğu ve dışarıdan gelen sesler bebeğin aktivitesini etkilemektedir.
Birçok aktif ve çalışan gebe kadın bebeğinin hareketlerini her zaman anlayamazlar. Bebeğin aktivitesinde bir yavaşlama olduğunu düşünüyorsanız bebeğin hareketlerini kendiniz değerlendirebilirsiniz. Bunun için 30-60 dk. Sol tarafınıza yatın ve bebeğinizin ne kadar sık hareket ettiğini izleyin.
Soru:
Bebeğin doğumunu nasıl anlarım?
Cevap:
Bebeğin başının doğum kanalına inmesi doğumun başlangıcının işaretidir. Akciğerler ve mide üzerine olan basıncın azalması sonucu daha rahat nefes alacağınız ve sindiriminiz daha kolaylaşacağı için kendinizi hafiflemiş hissedeceksiniz.
Hafiflemiş hissestiğiniz zaman karnınızın şekli değişecektir: karın hafif aşağı ve öne doğru yer değiştirecektir. Bu dönemde daha sık idrar yapacaksınız.